Andriu de Gavaudan : La Setmana post mortem

Soi content de poder balhar a legir l'editorial post mortem d'Andriu de Gavaudan per la Setmana (de veser aquí mon pichon article sus la mòrt de l'unic setmanièr d'informacion en occitan, volguda per l'Ofici Public de la lenga Occitana OPLO). A la fin ai apondut tanben un autre tèxte de Gavaudan paregut sul Jornalet diumenc darrièr. E òc: calarèm pas!

Editorial post mortem…

 Es totjorn interessant de veire lo monde de per dejós… Mas i pensam pas jamès dins la vida vidanta qu’avèm generalament las gents fàcia e fàcia.

Aviam una perspectiva diferenta quand èrem drollets que vesiam lo monde non pas de dejós mas d’en bas… Bon dieu ! Qu’aqueles adults èran grandasses mas res nos fasiá pas paur e aviam de vam e d’estrambòrd e l’inconsciéncia de la joinessa ; puèi, los ans an passat e l’equilibri s’es restablit. Los adults, avèm aprés a los conéisser e a saber que, a còps, podián èsser ipocrits o balhar lo còp de pè de l’ase.

Mas uèi, es lo primièr còp, e lo darrièr de segur, que los vesi d’en dejós, ajaçat dins la caissa e la caissa pel sòl.

Son venguts, d’après çò que compreni, per portar un darrièr messatge a la familha per que ne faga son profièch.

La familha es plan embestiada que los aviá pas convidats a l’enterrament mas, çaquelà, pòdon pas far un escandal en un jorn aital. Lor cal demorar dignes e mostrar pas tot l’amarum que los envasís.

Veire partir un dròlle de vint e tres ans es mai qu’una sofrença… lo desespèr de segur davant una mòrt tant injusta que seriá poguda èsser evitada… mas los mètges n’an decidit autrament.

An pensat que de contunhar a s’ocupar de ieu virariá a l’acarniment terapeutic e an considerat qu’èra melhor de o desbrancar tot…

La familha i teniá pas mas la familha Oplo ten a tota fòrça a far saber sa compassion per la familha de la defunta : La Setmana, la disián.

« Es un jorn funèste per tota nòstra comunitat de veire desaparéisser una jovenòta qu’aviá gaireben mai de tres còps sèt ans. Solide qu’auriá pogut far miranda benlèu se lo temps li èra estat balhat. Mas lo cors de la vida es crudèl e l’economia fa pas de sentiment.

Es lo còr pesuc e a regret qu’avèm degut interrompre lo tractament.

Mas l’ajuda financièra a un jornal occitan es pas remesa en causa e se, o esperam, doman, un autre espelís, nos trobarà a son costat per l’ajudar… »

L’emocion, non pas, lo mesprètz de la familha e dels legeires faguèt que En Oplo deguèt s’eissugar los escopits que veniá de recebre sus la cara…

E ieu, dins ma caissa, me risiái, un darrièr sorrire post mortem…

pcc la fantauma de La Setmana

Andriu de Gavaudan

La premsa preissa… pas tant qu’aquò !

Après la cessacion d’activitat de La Setmana, faguèri un Editorial post mortem — que passèt sus la tela, sul site del jornal defuntat — e, desempuèi, me soi calat… Pòt arribar, mas un mòrt es pas fach per se reviscolar ; un còp sepelit, o demòra ! Es possible que, dins qualques annadas, los que seràn pas estats lobotomizats conten, lo jornal en man per ne portar la pròva, l’istòria d’una utopia – utopia que durèt 23 ans çaquelà – assassinada, amb fòrça contravertats, per un organisme recent que sa tòca es d’ajudar a l’expression occitana dins totes los domenis…

L’OPLO – cal pas aver paur de lo nomenar – organizèt l’afar de man de mèstre.

Cal saber que los occitanistas del sègle xxi son pas d’arlèris coma los del sègle passat que militavan, creavan, fasián de muscia, fargavan de libres, de metòdes d’ensenhament, de diccionaris de lenga, etc. gaireben totjorn be-ne-vò-la-ment ; arribava a còps que damorèsse qualque moneda après una operacion, e, dins aquel cas, lo « benefici » èra tornat investit dins una autra operacion.

Non, los occitanistas d’uèi que se vòlen in, qu’acceptan las constrenchas del mercat, presican que cal pas mai un comportament aital que depen tròp sovent del bon voler de las institucions qu’autrejan las subvencions. Aqueles occitanistas dison que se cal comportar en professionals e que serà sonque aital que las causas avançaràn.

Per aquò far, per ajudar aqueles occitanistas novèls responsables e professionals, capables de comprene los enjòcs de nòstra societat e d’èstre pas mai de paures pescaluna, de colhons, qué ! un organisme  foguèt creat : aquel organisme es l’OPLO.

L’organigrama es eloquent : levat la directritz, ufanosa coma una piòta de conéisser pas la lenga, gatge de son imparcialitat, los autres son de monde que coneisson la lenga e que son pagats pels poder publics. Son de pro-fe-ssio-nals !

Aquel monde sabon çò qu’es de fargar un libre, d’editar un setmanièr e se o sabon pas, auràn d’autres emplegats per anar furgar dins lo jornal official o endacòm mai e que seràn capbles de los assabentar.

Los occitanistas de l’epòca vièlha se petaçavan per escriure, crear, etc. e fasián la pròva que le movement existissiá en caminant !

Los de l’OPLO an pas esitat a acompanhar lo jornal dins la tomba… cap de suènhs palliatius… anem, zo ! Un jornal en occitan que pareis dempuèi mai de vint ans es una anomalia subretot quand a pas qu’un milierat d’abonats.

Mas enfin, cossí volètz vendre se vòstre mèdium es pas en venda dins las maisons de la premsa d’Occitània ? Cossí volètz crear un lectorat se parlatz que d’eveniments nacionals o internacionals, d’un punt de vista occitan, d’acòrd mas enfin ! Lo legeire potencial d’Escota-se-plòu, aquò l’interessariá mai parlèssetz de campionat del monde dels escupeires de granas de melon, o cresètz pas ?

Fin finala, La Setmana, chic a chic, se suicidava e l’OPLO, en tota caritat occitanò-administrativa, abreugèt las sofrachas !

Aimariái d’apondre quicòm… Dins tota entrepresa, fins ara, i a d’òmes e de femnas. Foguèron preses en consideracion, los professionals que, cada setmana, fasián viure nòstra lenga ? Desempuèi lo començament, avián sabut crear un malhum de benevòls per los ajudar.

Es aital que, mai de vint ans a, me trobèri a editorializar cada setmana, ont que me tròbèssi – Estats Units, Australia… Portèri ma pèira a l’utopia de Dàvid Grosclaude  e de los qu’an seguit ; qu’agi pas escrich de caps d’òbra, o sabi mas ai ensajat de portar d’elements de reflexion als legeires ; e m’es arribat – òc – de recebre compliments. Mai de vint ans amb 51 editorials per an e, ara… al caumatge !!! Sic transit…

L’OPLO promet que vòl ajudar a la creacion d’un autre mèdium… Me deurián sonar l’endevinaire e pas Gavaudan.

Los arguments qu’an empachat de sotenir La Setmana seràn levats sens cap de problèma, veiretz !  A l’entorn de l’OPLO, soi segur que i a monde impacients d’aver lor nom dins l’orsa del jornal a venir !

O diguèri a un rencontre organizat per de jornalistas nacionals : « Lenga de fusta, lenga de puta ! » Quitament amb la traduccion, comprenguèron pas…

Los de l’OPLO son pas jornalistas mas se dison professionals occitanò-administratius e soi segur que comprengueràn.

 L’editorialista de La –paura – Setmana

Andriu de Gavaudan