La Galimanda de Toussaint Roussy

La Galimanda

Ai reçaupuda una polida carta de bona annada. Me la mandèt lo Jan dau Melhau.

Coma l’ai pas trobada sus la tèla vos en balhi la còpia.

Es una mèna de caricatura, signada Toussaint Roussy,1890. Aquel òme, nascut a Sèta en 1847, foguèt lo primièr conservator del musèu de Nimes.

Lo titre del dessenh es “La Galimanda” que, s’ai plan compres, es una mena de furia, de dragàs ò dragonàs, ò encara de viragò. Lou Tresor dóu Felibrige remanda simplament a... “caïmant”. Seriá donca quicòm coma una femna cocodrilha ? Lo Cantalausa fa del “galimand” un “pendard”, un “paucval”, mas aquí serà puslèu lo premièr sens, a legir lo tèxte que se trapa sul darrèr de la carta e qu’èra a l’origina jos l’image. Es fòrça gostos e colorat ; vaquí :

“Chaval ! aquel moussu ! aquel despenja-figas ! qué m’a près per una catin ! aquela empéga ! Atabé, per i’aprendre, am’aquel rougnous, a respecta lou monde, i’aï mandat un Vira-vaï-ten couma aco”

Un despenja-figas es un grandàs (que pòt trapar, despenjar las figas, e mai en cima del figuièr ; una “empega” es un emplastre (cf. los Gacha Empega que fan pr’aquò de crana polifonia) ; un “ronhos” es un que te cerca totjorn querèla, que la ronha lo rosega. Lo demai se compren plan...

L’image es estrach d’un ensem que se ditz Tipes setòris (Types sétois) e vèsi que lo Cercle Occitan de Seta fa una soscripcion per la reedicion revista, corregida e augmentada d’un libre deja paregut en 2005 que presenta tota la seria, amb de tèxtes (entre autres la biografia de Roussy). La publicacion es prevista per febrièr ò mars de 2010. Afanatz vos !

J. P. C.

Comments

[Mela]

L'ai comandat que la primièra edicion la mankèri. Sabiái pas que i aviá de cartas postalas dels Tipes Setòris! Se quauqu'un sap ont las podèm trobar...


(es lo Ceucle de Seta, pas lo de Nimes)