Camisets revolucionaris

Made in Lemosin

       En Lemosin, sèm pas de capons, sèm pas de colhas mòlas, òc, avèm una armada clandestina de liberacion : la Comunautat Revolucionària Independentista dau Lemosin, la terribla e valorosa CRIL, esconduda dins l’escurina, presta a sorgir per afrancar Occitania !

           Enfin, aquò es l’idèa luminosa qu’un jove tipe trobèt i a dos o tres ans per vendre de camisets e de casquetas a Lemòtges e dins tota la region. Ara se vei d’en pertot, i a pas una veitura sens un pega-solet de la CRIL que fa la concuréncia amb los de Groland e de la fuelha de castanha del Conselh Regional dau Lemosin. La CRIL se presenta (en francés) coma « la marca identitaria lemosina » que joga sus « la provocacion e l’umor », e « reivendica la fiertat d’èsser Lemosin pel biais de sos produches ». Vertat que lo Lemosin, coma se sap plan, es una granda productriz de coton e de camisets...

          Sus la veirina de la botica se pòt legir un tèxte (en francés) en lètras gròssas, un tèxte infantil, bestia e maladreit a ne’n plorar. Vos en fau la revirada en lengadocian (que degus la faguèt pas en lemosin) : « Un còp èra i aviá una tèrra dins lo naut d’Occitania… / Un cunh del monde escondut, un monde de tradicions./ Una tèrra verda de castanhièrs e rica de bestial. / Coma per totas las causas raras, aqueste païs venguèt en pauc de temps una riquesa als uèlhs dels òmis. / E coma tota riquesa, aqueste païs aviá sos enfants protectors. La Comunautat Revolucionària Independentista dau Lemosin. Vaquí l’armada esconduda del « Limouzi » [sic]… La CRIL » Te sembla la pagina d’acuèlh d’un marrit jòc videò a basa d’eroïc fantasiá, sabes, amb una musica pomposa a la Wagner en darrèr. Mas aquí se tracha puslèu d’un clinhet, d’una mena d’ironia ; la tòca es de far moderne sens se prene tròp al serios ; lo valat, lo gorc, l’avenc entre lo Senher dels anels e aquesta prosa malbiassuda es aital prigond, tanben (digam lo per caritat), per desamorçar lo mai possible aquel sigle que se vòl provocant, mas solament un chic, solament çò que cal per vendre bonetas, calcetas e bavarèls.

          E lo monde s’enganan pas, si que non botarián pas de reclama per la CRIL sus lor veitura e comprarián pas aquels vestits, plan segur. Çò que lor agrada, çò me sembla, es la reivendicacion umoristica e ironica d’una identitat regionala, e donca culturala, forçadament, amai aquò siá pas tròp clar. Perqué lo messatge que passa sul sicut amb la CRIL es que se podèm utilisar aital de mòts pesantament cargats coma « independéncia » e « revolucion » amb tant d’inocéncia es qu’aquí sèm als antipòdes d’una reivendicacion politica, o puslèu la reivendicacion politica es qu’aquí sèm plan contents d’èsser de franceses de França, amai se servissem solament d’escabèu per montar a la capitala. Aital, dins la CRIL, lo Lemosin es presentat, d’un biais subliminal, coma l’anti-Païs Basca o l’anti-Corsega, un païs d’adesion, disèm a 99 per cent, al modèl indentitari nacional francés e francimand, si que non, evidentement digus podriá pas rire de se amb la CRIL. Demora fin finala aqueste 1 per cent ont se pòt benlèu trabalhar a servar de tròces, o puslèu de micas de cultura e de lenga sens èsser vists coma de terroristas separatistas en poténcia. La CRIL es lo melhor testimòni del gras subrelevat d’alienacion centralista del Lemosin. Perqué soscatz i, de que vòl dire, rire aital de se, dins una simulacion ironica de las accions independistas qu’an existit e qu’existisson totjorn endacomai, a mai dins la doça França ? Qualcun d’un pauc assabentat sul sicut podriá trapar aquel rire de marrit gost : cossi doblidar que las luchas per l’independéncia en Euskadi o en Corsica rebalan lor catenas de mòrts e de centenats de prisonièrs politics escampilhats dins las centralas francesas. Cadun rís de çò que vòl, mas lo rire a totjorn un sens e dins aqueste afar, totjorn per caritat cristiana, cercarai pas a mai aprigondir la significacion d’aquesta parodia lemosina del terrorisme e de la clandestinitat.

          De tot biais, zo ai dich, las causas son claras, almens ; totis rison, digun s’engana pas, digun pren pas la CRIL per çò qu’es pas… Enfin, quora disi que lo monde s’enganan pas, me cal apondre que i a almens una exepcion notabla e aquí voli mercejar l’amic Tiston que me l’a senhalada. Avètz benlèu (segurament) ausit parlat del GPO (Govern Provisòri per la Republica Federala Occitana), amb son president, sa republica, sa monèda, mas – notatz plan – pas son armada (es tota la diferéncia amb la CRIL !). Aqueste govern fantauma del país fantauma se recampèt a Limòtges al mes de julhet 2011, amai i ajèt un article dins lo Populari del centre. Vòli pas me mocar, que seriá trop simple, qualcun de mal intencionat podriá benlèu dire qu’es lo topin qu’escarnís l’ola e l’apela cuol negre ! Mas cossí far per pas venir mocandièr o almens per pas èsser pres de compacion, quora s’ausís – sus una video de propaganda pel GPO – lo president actual Cristou Daurore que ditz aital (podètz controlar) : « Quora sem anatz a Limòtges avem ditz : ‘es al Lemosin de crear la sieu republica’ e quora i sèm anats, avem agut la suspresa de veire que s’èra ja creat un moviment per l’independéncia de la republica del Limosin ». Òc, avètz plan legit, e es pas brica una galejada, es pas brica una nhòrla ! Aquels d’aquí an pres la CRIL al pè de la letra ! An cambiats los Lemosins que portan naut lo sigle sul pòrtaclau e sul parabrisa per d’independentistas acarnassits ! Es çò que s’apela prendre de botarigas per de lanternas, o sos desirs per la realitat.

            Mas tornem encara un pauc a la CRIL vertadièra, vendairitz de camisets identitaris « made in Limouzi » (sic ! es escrit aital sus mai d’una nipa, amai se los camisets de coton venon segurament d’un pauc mai lenh !). Lo legeire nos demandarà : e la lenga dins tot aquò ? Ben, disèm qu’es pas completament escafada : lo tipe qu’a trobat – puslèu inventat – lo filon, per çò qu’ai aprés, parla pas brica la lenga, mas venguèt s’assabentar e prendre de conselhs de grafia quora aviá deja depausada la marca jos la fòrma « Limouzi ». Tenguèt pr’aquò plan compte d’aquels conselhs, coma zo prova las frasòtas que, de còps que i a, se trapan suls camisets : « Mesfia te ! », çò ditz una femna que mòstra lo biceps ; « Minja ta sopa pitit Limouzi » (sus un bavarel) o encara la mai longa e desesperanta declaracion : « Ses la 1000 persona que me damanda la revirada de queu chamison !!!! ». Desesperanta perqué evidentament, supausa que lo portaire o la portairitz trobarà quasiment pas digun per comprene çò qu’es escrit, çò que, malastrosament, es pas fals… Se trapan tanben de frasas mescladas, anglés / lemosin : « Limouzi sea sex and sun. Sai assedrada ». Assedrada de que ? Vist qu’en Lemosin i a ni mar ni solelh, demora pas que lo sèxe ! Declaracion donca un pauc embarassanta de portar sul pitre per una domaisela plan coma cal, mas vist que degun dèu pas comprene, compta pas ! Fin finala lo monde comprendran melhor l’anglés blos : « Choose your life », ditz un camiset adobat de vacas, d’autres, non sens ironia, dison « Limouzi boss » o « Limouzi beach » e plan segur totis entendran lo francés ont se pòt far de jòcs de paraulas coma « 100 pur sang Limouzi ».

            Bon, la CRIL, se pòt pas zo negar, balha un pauc de visibilitat a la lenga, mas ironicament, coma un lenga que, almens aital escrita, digun sap pas legir. Es puslèu, fin finala, l’idèa de la lenga coma part virtuala de l’identitat, una idèa de lenga mai qu’una presença reala, e çò que m’estona, es lo pauc d’esfòrç per usar de biaisses de dire vertadièrament lemosins (quals en defòra de nosautres, en Lemosin, a pas jamais utilisat per exemple lo verbe « revirar » ?), que se podrián, amb un pauc d’adrèça, botar tanben en francés lemosinat (en francitan lemosin), per far lo ligam amb la lenga encara parlada pel campestre. Mas aqueste ligam es trencat, los bocins de lenga de la CRIL son de simulacres de lenga, de signes de lenga ; los que ne’n fan mòstra sul pitre, sus l’esquina o sul cuol la parlan e coneissan pas mai, çò que lor agrada es d’arborar, d’exibir lo signe d’una lenga pantaissada, idealizada e completament exteriora, estrangièra en fait, sens aver quitament una clara consciénça de la perdia de la lenga vertadièra, la que se parla, non pas la qu’es escrita sus de camisets a la mòda.

            Vertat tanben que se trapa totjorn quicòm de pièger… e de mai plasent. Figuratz vos qu’ai descobert tota una linha de camisets en çò d’Idakoos amb d’eslogans que viran totis a l’entorn de la lenga, mas que son totis, totis vos disi… en anglés. Vaquí d’exemples : « Urgent. Occitan translator lady required » ; « I speak occitan » ; « Occitan is my identity » ; « … say it in occitan » ; « Occitan is a piece of me » ; « I don’t want to talk if it is not in occitan » ; « Does anybody know occitan ? Please… » ; « I can teach you the Dark side of occitan » ; « Anything you want, but ask me in occitan », etc. Vaquí, enfin, un occitan vertadièrament moderne, brevetat interament dins la lenga mondiala ! Es quitament pas mai la pena de far finta d'en saber lo mendre mòt, a mai tanben de francés… un anglés de farlabica vos sufís per plastronar plaça de la Mòta o carrièra del Clochièr, o mielh encara, en zona nòrd a… cossí s’apela ? òc, Family village !

Joan Peire Cavalièr

Comments

[tavan]

Es interessant d'aprene çò que lo tipe de la CRIL a dins lo cap. S'es vertadièrament aquò es encara mai suprenent aquel biais de jogar sus l'imatge de la lucha armada (lo monde dison terrorisme) per vendre de camisets e pas res mai ! D'un punt de vist politic es completament inconcient alara, aquel d'aqui. Mas prigondement, ièu me'n foti un pauc de çò que pensa lo tipe de la CRIL, es la recepcion de la CRIL qu'es importanta, coma discors ironic, e es evidentament o cas, si que non lo monde pegarian pas los pega-solets sus la veitura ! Es la recepcion que balha sens al messatge (e la recepcion, zo tòrni dire es Lemosin coma anti-corsega, e aqui pensi pas de m'enganar !). Amai, se lo tipe zo vòl pas (mas i cresi pas brica) es clar qu'utilisar l'imatge de la luta armada per vendre de camisets sens acompanhar la causa d'un discors politic, aquò es forçadament ironic, pòt pas èsser quicòm mai ! es l'ironia de la marchandisa se vòls. Quora es acompanhat d'un discors un pauc mai politic, coma Macarel, la causa me sembla mens ironica e mai umoristica (qu'es quicòm de completament diferent).

[Maime]

Crese que Tavan coma mp an ren compres a la CRIL. D'en prumier vole tustar un pauc sus l'amic mp. Ai gut l'impression de legir lo breviari gasconista en legissent son comentari. Un argumentari sus l'occitanisme trop legir alhors, mai que mai chas los gasconistas.

E l'occitanisme lemosin fait tot manca de la politica. Subretot pas de politica ! E qu'es bien lo problema.

Que qu'es de far de la politica ? 1) se presentar a de las eleccions per convencer la gent e far 'vançar las chausas. quo qu'es lo trabalh de partis politics. En Lemosin degun io fan (manca una o doas personas). Mai en Perigord. 2) Trabalhar dins la poplacion per la convencer emai far dau lobbying auprès daus diferents poders. Quo qu'es lo trabalh de las associacions. Co que fan pas tanpauc.



Adonc, tornem a nostres revolucionaris lemosins. L'i vese pas dau tot de l'ironia. L'i vese pas dau tot un biais de far dau Lemosin un anti-Corsega. Mai que mai perqu elo tipe de la Cril a viscut en Corsega. E que Corsega, quand eu parla, es son modele. Vou rendre los lemosins tant fiers coma los corses. De veire sus son blog, las prumieras publicitats per la CRIL, en cagola e mai armat, coma los nacionalistas corses. D'alhors, lo personatge en naut dau texte a l'entrada, si me rapele bien, es un simbou dau FLNC. O benleu es alhors.



Per me lo motor de la CRIL es una mena de fascinacion romantica per la lucha armada. E lo fach de se totjorn defendre que n'i a ren de poltiica, ren dau tot, es tanben lo signe que n'i a quauquaren. Qu'es mas daus vestits, qu'es de l'umor, mas totparier sem tant colhuts coma los corses manca que pausem pas de bombas, meten daus chamisons !



De veire lo prumier blog et d'escotar l'entrevuda sus Radio Occitania : http://limouzilibre.skyrock.com

[Degun]

errare humanum est : "l'eime lemosin" segur e pas *"l'eime lemosina"

[Degun]

Aquí, te pòde pas ségre. Lo CRIL virariá la nacionalisme occitanista lemosin en derision ? Oulala, te coneitriá pas, me balhariàs l'impression de téner per 'na teoria dau complòt. L'i a pas mins nacionalistas que los occitanistas lemosins justadament. Vai veire coma quò se passa alhors, los Occitanistas de'n quauqu'un luec mai te faràn queraque paur, perque los paubres occitanistas dau Lemosin son ren mas quauques paubres diables a costat que vòlen au mai reviscolar l'eime lemosina... E mai generalament, la gent dau país son p'unpiau nacionalistas, lo CRIL fai mas ségre la viá.

Tu po'es me dire que los occitanistas lemosins son pas pro pragmatics, realistas, pas pro pròches dau terren e tutti quanti, benleu, mas pas que son daus dangieros nacionalistas.

Si l'occitanisme lemosin a chausit 'na grafia englobanta, e queraque de tròp, qu'es mas perque an pensat que qu'era lo solet biais de rendre sa dignitat a la linga en l'escrir d'un biais autonòme rapòrt au francés, an obludat lo fach que la gent podriàn pas tots los ségre, e ne'n manca segur. Quò fuguet totparier 'n'etapa de necessitat. Auriá benleu faugut dempuei "sarrar" la grafia mas tornaram pas far l'istòria.

[mp]

@ Tavan



Compréne plan mas vóle aquí insistar sur lu fach que díre e tornar díre que la basa dau militantisme lemosin n'ei pas lu nacionalisme, qu'ei benleu sufisent per se'n convencre mas quò n'ei pas sufisent per ne'n far una veritat. Ne dise pas que l'ensemble daus militants sian nacionalistas, dise qu'una ponhada de militants nacionalistas an fach que l'ensemble dau movament ei rentrat sens tròp refleichir dins quela via. Si ne bòte pas dins ma reflexion l'eidéia dau nacionalisme, ne pòde pas comprener perquè los militants lemosins agissen entau, perquè quò n'ei pas possible de chanjar las maniéras de far, perquè quò n'i a pas de comitat de la linga en Lemosin, perquè quò n'ei pas possible d'aver una accion mai realista, mai diversifiada e mai fruchosa. La sola autra explicacion siriá de parlar de "beitiariá lemosina" mas sur queu poench, sai absoludament segur que los lemosins ne son pas mai bétias que los autres. Alaidonc per me, la sola explicacion ei dins l'objectiu pausat e coma la reüssida de l'accion aquí e aurá ne sembla pas eitre la volontat prumiéra, li a donc segurament una volontat sarrada que sembla beucòp au nacionalisme (lu nacionalisme supausa la reüssida de la mesa en plaça de la nacion et de l'Eitat occitans, après queu prumiér pas essenciau, n'em podrá per la fòrça oblijar la gent à parlar coma la lei z'aurá definit. Per ma part, ne pense pas que quò tot quò siá talament realista) . A moens que quauqu'un àie una autra explicacion....