Un Lengadocian en Lemosin : Lemosin’s blues

Yves Rouquette

Ives Roqueta canta lo Lemosin

Ives Roqueta, Lemosin’s blues, Letras d’òc, 2005[1]

L’uèlh e la votz d’Ives Roqueta sul Lemosin es l’uèlh e la votz del vesin.

Nos parlam sens pas res nos dire

tant nòstra cultura es la mèma :

mèmas conoissenças e mèmes saupre-far,

mèmas espèras e mèmes dobtes

mème infinit precari.

Pr’aquò las diferéncias mancan pas :

Lo vin blanc del matin

E lo vèspre lo vin roge

Que lo darrièr que dintra pagarà.

Dins aquel recuèlh pichonel lo poèta, sortit de Seta e vengut avairones, nos balha qualquas paraulas essencialas per nos encontrar e comprene entre Lengadocians e Lemosins, o puslèu, entre lo país del calcari e de la tèrra grassa e lo país del granit e de la tèrra magra, entre lo país de las bòrias perdudas e del campestre dubert e lo país dels vilatges escampilhats e dels comunaus manjats pels bòsses. Amícs escotatz plan, lo vesin de luènh, qu’a saput reconeísser la Marcela abans tant d’autres.

… una paisana

Qu’èra pas que poèta

Cent còps mai poèta que nautres.[2]

Los mots son rares e fan marcas, dison de causas que ièu tanben aviaí vistas en arribant sens las saber dire, abans d’èsser pres coma los autres dins la banalitat dels jorns.

Quand la campanha, coma aicí

es venguda desèrt e mar,

cal ben que cada vilatge s’i faga

oasís, pòrt, vila dubèrta.

Òm s’i pòt creire alara esperat

Emai vertat es qu’òm o es.

D’aquò ièu tanben pòdi testimoniar, que las causas son pas coma lo monde o ditz : lo sud dubèrt e lo « nòrd » (que per nos autres comença a Briva !) tampat, qu’aquò son pas que prejutjats de miejornals ! Òc ben. Vertat tanben que tant de causas se semblan dins aquels biaisses de viure paísans,

Sùls fieirals, la pacha passada

D’un clapament de mans

Engatja mai que la paraula.

Aquels biaisses, aquels gèstes, aquelas paraulas pauc a pauc s’escafan e los fieirals se voidan. De que i podèm far ?

D’aquestes, de çò que foguèron

de çò que nautres serem estats,

las sompas e los lacs se sovenon.

Entend-los restontir del bruch

dels batedors de las femnas a la bugada,

del rire clarinèl de las fadas,

del clicar de nòstres esclòps nauts

sul camin verglaçat.

De que i podem far ? Pr’aquò quicòm demòra, quicòm demorarà, que la man de còps garda la memòria de çò que lo cap volriá doblidar.

Del tahl de la man, jos la lampa

nos ensenhèron a amassar

las brisaduras del pan

e a las portar a la boca.

Tant luònch que siaga lo temps de la famina,

a cima de taula, lo cantel

es comol d’uòlhs que nos espian

e que nos jutjan.

Que la lenga, La lenga que tant me plai[3], siá dins la boca coma aquelas brisaduras, que cal pas daissar perdre, perque foguèt un temps ont los ventres avian gaire mai que lo parlar per s’assolar e trobar coratge d’esperar un ora encara, encara un jorn, una sason, encara.

Joan-Peire Cavalièr

---

[1] Per crompar lo libreton (plan fach e que còsta gaire !) : Letras.doc@wanadoo.fr

[2] Volèm parlar, evidentament, de « la » Marcela Delpastre.

[3] Primier poèma de la Marcela en occitan, benlèu lo mai conegut.